اعتماد صفر!
ضرب‌المثل‌ها همان حرف‌های نیشدار و کنایه‌آمیزی هستند که گوینده می‌خواهد آن را فروکردنی‌تر جلوه کنند. درست شبیه وقتی‌که گند زدیم و اکنون پشیمانیم. در این حال یک نفر می‌آید و باد در غبغب می‌اندازد و می‌گوید، چرا عاقل کند کاری، که باز آرد پشیمانی؟ یعنی دقیقاً همان‌جا به روی‌ات می‌آورد که تو عقل نداری! اگر عقل داشتی کاری نمی‌کردی که اکنون پشیمان شوي!
اما چون ضرب‌المثل است با تمام وجودت می‌پذیری. به زبان ساده‌تر این ضرب‌المثل، ظاهراً شما را عاقل نشان می‌دهد اما وقتی دقت می‌کنی درست دارد حماقتت را به روی‌ات می‌آورد!
×××
روس‌ها هم ضرب‌المثلی دارند که: اعتماد کن، اما تائید کن!
در این نیز به‌ظاهر انگار شما آدم خوب و خوش‌بینی هستید و به همه‌کس و همه‌چیز اعتماد می‌کنید فقط راستی آزمایی هم می‌کنید!
به نظرتان این اعتماد است؟ منظور از اینکه اعتماد کن و اما راستی آزمایی بکن چیست؟ اگر اعتماد یعنی یک خوش‌بینی و اطمینان دوطرفه، پس داستان راستی آزمایی در این وسط چه کوفتی است؟
×××
این شکل ظاهری ضرب‌المثل است اما در بطن قضیه یعنی اعتماد نکن! چراکه اعتماد با راستی آزمایی می‌شود بی‌اعتمادی؛ زیرا شما به فرد ایمان نداری و از او مطمئن نیستی! و وقتی این دو نباشد یعنی بی‌اعتماد هستی.
×××
بگذارید مثالی بزنم.
فقیری ادعا می‌کند پول اجاره خانه‌اش را ندارد شما از روی ظاهر، حرف‌ها، نداری و نزاری‌اش پی می‌برید که راست می‌گوید و قصد دارید مبلغی را به او بدهید و خاطرتان جمع است که این پول را بابت اجاره‌اش خرج می‌کند. تا اینجا این یعنی اعتماد.
اما اگر بخواهی آمار صاحب‌خانه‌اش را دربیاوری، یا هرروز به او زنگ بزنی که چی شد پول را به صاحب‌خانه دادی یا نه؟ یا پول را مستقیماً بخواهی به‌حساب صاحب‌خانه‌اش بزنی، در اصل شما به او اعتماد نکرده‌اید بلکه فقط تلاش می‌کنید به او پول بدهید!
از زاویه‌ای دیگر، شما زمانی اعتماد کرده‌اید که مطمئن شده‌اید آن پول صاف رسیده دست صاحب‌خانه‌ی آن فقیر!
×××
پس می‌شود فهمید در این مثال و آن ضرب‌المثل روسی اصلاً نباید در ابتدا اعتماد کرد و شما فقط زمانی می‌توانی اعتماد کنی که راستی آزمایی هم بکنی و خود این نوع کار یعنی بی‌اعتمادی! که یادآور این شعر نیز است: تو دنیای منی اما، به دنیا اعتمادی نیست!
×××
در دنیای فناوری اطلاعات و مدیریت امنیت اطلاعات، شبیه این ضرب‌المثل روسی یک مدل امنیت اعتماد صفر یا Zero Trust مطرح‌شده به این معنی که: “هرگز اعتماد نکنید، همیشه تائید کنید!”
×××
شما چطور؟
اول اعتماد می‌کنید بعد راستی آزمایی؟ یا وقتی‌که اعتماد کردید دیگر پی‌اش را نمی‌گیرید؟