باغ وحش!
من انسان را به عنوان اشرف مخلوقات نمی‌پذیرم؛ ولی باور دارم انسان، مجموعه‌ای از خصایص تمام حیوانات است.
انسان به‌واسطه‌ی تکامل، شده جمع اضداد!
او را شبیه یک باغ وحش می‌بینم که در آن هر موجودی هست.
باغ وحشی از پستانداران، شاید نزدیک‌ترین تعبیر علمی را داشته باشد.
با اینحال بطور ادبی او را می‌توان به هر جنبده‌ای تعمیم داد و در این باغ وحش: سگ، گرگ، روباه، کلاغ، الاغ، موش، خفاش، میمون، اسب، گربه، خرس، خروس، گاو و… هست.
حیواناتی که مدام درحال نبرد با همدیگر هستند. چه از دیدن همدیگر در قفس‌های مجزا و چه در لحظاتی که در باغ‌وحش رها شده‌اند!
×××
این تشابه جالبی است که انسان را بعنوان یک مجموعه از خصایص حیوانات ببینیم که در یک باغ وحش زندگی می‌کنند؛ باغ وحشی بنام انسان!
هر یک از این حیوانات یا خصایص، حرفی برای گفتن دارند و در تشکیل هویت و ویژگی‌های انسانی نقش مهمی ایفا می‌کنند، مانند شهوت، خودداری، هوش، حسادت، ریاکاری، رازداری، حماقت، نادانی، وفا، و…
×××
در این میان، انسان با اینکه بیشتر شباهت‌هایش با برخی از حیوانات را دارد، اما به دلیل دارا بودن قدرت ذهنی بالاتر و توانایی انتخاب، کنترل بیشتری دارد.
این توانایی انتخاب و کنترل، می‌تواند او را مالک یک باغ وحش کند؛ می‌تواند او را از دیگر حیوانات متمایز و وی را مسئول خود، هم‌نوع و محیط زیست و تصمیم‌گیری‌های اخلاقی بیشتری کند.
×××
این یعنی کسی که سیر است اما دیگران را می‌درد، گرگ درونش را بیشتر در معرض دید گذاشته و کسی که این‌گونه نیست به معنای آن نیست که گرگی در باغ وحشش ندارد بلکه بخوبی او را مهار کرده و در قفسی تنگ فرو برده.
یا کسی که مدام برای بندگانی که سرورش شده‌اند دم تکان می‌دهد و وفادار آنان‌ست و در حمایت از آن‌ها به دیگران حمله می‌کند سگ درونش را هار کرده؛ و کسی که این‌گونه نیست به معنای این نیست که سگ ندارد. بلکه سگش درونش را مهار کرده.
و الی آخر…
×××
اینکه شبیه یک خرس مهربان باشیم، یا شبیه کلاغ رازدار یا شبیه یک میمون تقلیدوار و شبیه یک موش موذی و یا عین یک اسب نجیب، تماماً به بلوغ ذهنی و شرایط زیستی ما برمی‌گردد؛ با اینحال هیچ کدام از ما از هیچ‌کدام از این حیوانات به دور نیستیم.
×××
شباهت انسان به یک باغ‌وحش، این دید را به ما می‌دهد که شاید ما برآیند تمام خصایص خوب و بد و ژنتیکی برجای مانده از تکامل ابتدایی‌ترین ویژگی‌های ژنیتیکی حیوانات هستیم.
×××
تمرکز بر این باغ وحش سبب می‌شود روی خصایص منفی و مثبت در جوامع انسانی و یا برای ساخت یک انسان برتر بیشتر کار کنیم و آن‌ها را مهار کنیم و یا به حیوانات دوست‌داشتنی، بیشتر برسیم و حتی آنان را بیشتر در معرض دید بگذاریم.
×××
با اینحال منکر این نیست که ما تماماً خاص و خوبیم و یا حیوانی با خصیصه‌ی بد در باغ وحش‌مان نداریم!
www.Soroushane.ir