کتاب فلسفه
مهدی برادرم، تحلیلگر نرم‌افزار است نمرات دروس ریاضی فیزیکش همیشه ۲۰ بود دروسی که من به‌زحمت نمره‌ي قبولی می‌گرفتم. احساس می‌کردم چون او حساب‌وکتاب و فرمول را خیلی خوب بلد است پس بهتر تجزیه‌وتحلیل سرش می‌شود از سویی خودم عاشق دروس حفظ کردنی بودم اما نه هر درسی!
وقتی عکس تندیس سنگی بی چشم و روح سقراط و افلاطون روی کتاب‌های فلسفی زمخت و بی‌رنگ‌ورو را دیدم آن‌چنان نفرتی از درس فلسفه داشتم که اگر مشکل نمره نبود، قطعاً کتاب‌هایی ازاین‌دست را به آتش می‌کشیدم. فلسفه، خشک و بی‌روح است. کتاب‌های در این باب به‌ظاهر مملو از یاوه‌گویی است. یارو عقده‌ی جنسی داشته، هرچه دلش خواسته نوشته، یا با همسرش مشکل داشت فیلسوف شده و…
×××
خیلی‌ها فلسفه را مباحثی شبیه دروس تاریخ ادبیات، تاریخ، علوم اجتماعی و… می‌دانند یعنی آن دست دروسی که حفظ کردنی‌اند و چندان تفکر و تحلیل به همراه ندارد. چون محاسباتی شبیه ریاضی در آن نیست ازاین‌رو هر چیز حفظ کردنی هم فقط بدرد همان روز امتحان می‌خورد و بس.
در نگاه اول حق با این عزیزان است ولیکن بزرگ‌ترین فیلسوفان، یا ریاضیدان بودند یا فیزیکدان؛ این یعنی حتی یک گفتاورد ساده‌ي فلسفی، خرواری تحلیل در خود دارد و از روی باد شکم گفته نشده!
دهان فیلسوف به هر گفتار بدون اندیشه و بدون تحلیلی باز نمی‌شود.
فیلسوفی که همواره در چاه شک و تردید است و در پی روز سپید است و به دنبال کشف و القای حقیقت علمی محض است، یاوه‌گو و سخنور نیست بلکه یک مرجع فهم و آگاهی است.
سیستم‌هایی که مردم را غرق مذهب و آیین و سنت می‌کنند اجازه‌ی اندیشیدن را از آنان هم سلب می‌کنند. روح دمیده شده در فلسفه آن‌چنان گیراست که اگر میلت به آن‌سو کشیده شود دیگر بازگشتی در کار نیست! اما این حجم از زیبایی را به‌عمد در کالبد کتاب‌هایی چنان گنجانده‌اند که حال آدم را از شیوه‌ی جلد، صفحه‌آرایی، فونت و… به هم می‌زند، تا هرکسی مجذوب آن نشود. درحالی‌که خود زیباشناسی هم فلسفه است!
همه‌ی این‌ها برای این است که عامه‌ی مردم سمت چنین چیزهایی نروند.
×××
نه فیلسوفم نه ریاضیدان و نه فیزیکدان. اما از تحلیل لحظه‌به‌لحظه‌ی هر آنچه در من و در دیگران و در پیرامونم هست لحظه‌ای آرام نمی‌گیرم ازاین‌رو فلسفه نه‌تنها درسی حفظ کردنی نیست بلکه به‌شدت تحلیلی است!
مقصر نه من بودم نه افلاطون و نه اندیشه‌هایش. مقصر سیستمی است که شکل نچسب چیزی را آن‌چنان جذاب جلوه می‌دهد که همه ناخواسته به آن‌سو کشیده شوند و از سویی شکل جذاب چیز دیگری را آن‌قدر بی‌روح و دل‌نچسب نشان می‌دهند تا کسی در پی‌اش نرود!
برای این‌که فلسفه را بهتر درک کنم ریاضی فیزیک هم بسیار خواندم و مهدی نیز اکنون زیاد فلسفه می‌خواند.
هرچه از فلسفه‌ی باستان جلوتر می‌رویم شکل زیباتری از آن را بر پایه‌ی منطق و علم خواهیم دید. وقتی درهم‌آمیختگی فهم را با علم می‌بینیم تازه می‌فهمیم فلسفه، چقدر خواندنی است حتی اگر شکل جلد و فرم کتاب‌هایش حال به‌هم‌زن باشد!
خوشحالم که زود فهمیدم فلسفه چیست زیرا فلسفه، خود زندگی است!
www.Soroushane.ir