اگر بگویم همهی ما نویسندهایم تعجب میکنید؟
حدود نیمقرن است که دانشمندان کشف کردهاند که سلولها حبابی تولید میکنند بنام "اگزوزوم" که حاوی پیام است. پیشتر فکر میکردند این حبابها زائدههای بیخاصیت و فضولات سلولیاند که توسط هر سلول دفع میشوند؛ اما یک دهه بعد فهمیدند نه اینها همگی پیامهای مهمیاند؛ چیزی شبیه ایمیل یا یادداشتهای بینسلولی.
این یعنی سلولها، تولیدکنندهی محتوا هستند و هر حباب اگزوزوم یک پیامرسان و محتوای داخلش یک پیام است.
سلولها اینگونه باهم مکاتبه میکنند؛ روزانه هزاران و شاید میلیونها مکاتبه.
×××
این پیامها توسط هر سلولی بعنوان فرستنده تولید میشوند بدون توجه به اینکه به سلول مقصد (گیرنده) میرسند یا نه. بعبارتی چه گیرنده زنده باشد چه نه، درهرحال هر سلول تولیدکنندهی محتوا و سازندهی اگزوزوم؛ تصمیم میگیرد پیامی فرستاده شود.
برای آنکه بهتر درکش کنیم: سلول را شبیه نویسنده، اگزوزوم را شبیه کتاب و پیام داخل اگزوزوم نیز بعنوان متن تجسم کنید.
×××
بطور مثال ریش من عجیب درحال سفید شدن است؛ پیامی که تولید و ارسال میشود این است: "رنگ بساز! ملانین بساز!"
سلولها همچنان پیام میفرستند، اما محتوای پیامهایی که رد و بدل میشود تغییر کرده. سلولهای سازندهی ملانین به مرور پیامهایی از نوع کاهش فعالیت، خاموشی ژنی یا کمبود منابع را در اگزوزومهای خود قرار میدهند و به سلولهای دیگر مخابره میکنند. این پیامها مثل نامههاییاند که نویسنده، داخلشان از یک تغییر وضعیت خبر میدهد.
وقتی تولید این پیامها کاهش مییابد یا محتوای آنها تغییر میکند، سلولهای گیرنده در فولیکول مو دیگر فرمان ساخت ملانین را دریافت نمیکنند.
نتیجهاش این میشود که مو بیرنگ میشود.
×××
در این نگاه، سفیدی مو اتفاقی مکانیکی نیست؛ بازتابیست از تغییراتی در نوشتار سلولی. گویی نویسندگانِ این نامههای میکروسکوپی-یعنی سلولها-بتدریج داستان دیگری مینویسند؛ داستانی که از خاموشی تدریجی ژنها و تغییرات اپیژنتیک خبر میدهد.
×××
بدن تو از میلیاردها نویسنده ساخته شده، هرکدام با لحن و سبک خودشان.
نهتنها نویسنده مینویسد بلکه هر سلول نویسنده هم درحال نوشتن است!
سلولها فقط زنده نیستند؛ دائماً درحال نوشتناند؛ درست شبیه من.
و هر اگزوزوم یک پیام است، حتی اگر هیچکس آنرا نخواند!
www.Soroushane.ir
