دیروز یکی از این تینایجرهای دههی هشتادی (دختری ۱۸ ساله)، داشت تلویزیون میدید.
یکهو برگشت گفت:"این خامنهای چه خونوادهدوسته؛ پشت سرش عکس برادرش رو زده به دیوار!"
به عکس خمینی میگفت برادر خامنهای. 🙂
پرسیدم:"اون عکس که روی همهی کتابای درسی هست رو تا حالا ندیدی؟ یعنی نمیدونی عکس خمینیه؟ تموم کتابا حتی تخصصیها هم چیزی نیس جز شعار این نظام؟"
گفت:"دیدم؛ اما برام مهم نبود. فکر کردم برادرشه..."
گفتم: همینکه میدونستی این خامنهایه، باز جای شکرش باقیه. حالا شناخت برادرش دیگه خیلی مهم نیس!" 🙂
×××
نمیدانم این دهههای جدید خوبند یا ما؟ اینها اصلاً چنان از دانستن اطلاعاتی از این دست گریزانند که هرگز وقت نمیکنند سره از ناسره را درک کنند. درحالیکه ما "هنوزمکه هنوزه" تا انگشت نکنیم توی ماتحت همهچیز و نفهمیم چه بوده، ول نمیکنیم؛ هرچند دست آخر هم اعتراف میکنیم هیچ نمیدانیم.
×××
فحوای کتب درسی دههی شصت، قطورتر و پرمحتواتر و کمعکستر بود؛ هرچند تلاش داشت چیزهایی بنام "تاریخ اسلام، دشمن، رهبر و انقلاب" را تزریق کنند؛ حتی اگر نمیفهمیدیش دچار این ضرورت میشدی که باید بفهمیش.
بااین وجود کتب همین دوره، از نظر عمق مطالب چند پله از کتب دههی چهل و پنجاه عقب بود. هرچه جلوتر رفتیم کتابها شدند دفتر نقاشی و آلبوم عکس و محتواهای کوتاه و نمرات صفتی!
و نسل جدید؟ با کلاسهایی که اکثر مواقع برگزار نمیشوند؛ با کتب بیمحتواتر در مواجهه با همین مفاهیم نه کنجکاوی دارد، نه اضطراب دانستن.
×××
اطلاعاتی از این دست برای اکثر زادهشدهگان این نسل نه سرمایه است، نه دغدغه.
نه بخاطر ناآگاهی، بلکه بخاطر بینیازیِ روانی از دانستن.
شاید این خطرناکتر است از نادانی ما! چون نادانی گاهی محرکِ جستجوست، اما بینیازی، آدم را در وضعیتی از رضایتِ کاذب نگه میدارد.
مشکل، نه فقط ضعف آموزش و پرورش، بلکه نبود تعلیم میل به دانستن است.
×××
نسل بعد از اینان نیز شاید حتی نخواهند بدانند فلانی کیست- تا اینکه بگویند بسانی برادرش است! 🙂
آنان حتی نخواهند پرسید که چرا باید بدانند؟
×××
چراییِ بیاعتناییِ نسل جدید به دانستن، یک پاسخ واحد ندارد، اما میتوان آن را از چند زاویه بررسی کرد: فراوانی اطلاعات مجازی، بیارزشی دانستن، تبدیل آموزش به نمرهی صفتی و مدرک، بحران معنا، زندگی در حال و نه در حافظه و درنهایت اینکه شاید نتیجه گرفتهاند:"دانستن، عامل قدرت نیست!"
هرچه هست شاید حقیقت تلخ همینجاست:
ما میدانیم و شما نمیدانید...
اما هیچ فرقی باهم نمیکنیم که وضع برای هر همهی ما بدست خامنهای و برادرش(!) شبیه است...
www.Soroushane.ir